15 sene boyunca altyapıdan çıkardığı oyuncularla zaferden zafere koşan, özkaynak düzeni denildiği zaman akla ilk gelen takım olan Beşiktaş, şampiyonluğun elinden alınıp rakibi Galatasaray’a verildiği 1992-1993 sezonundan sonra, başarıları ve altyapıdan çıkan oyuncuları arar oldu.
1970'li yılların sonlarına doğru Hamdi Serpil Tüzün’ün altyapının başına getirilmesinden sonra Türk sporuna ve Beşiktaş'a adını yazdıracak nice futbolcular yetiştiren Beşiktaş özkaynak düzeni, bugün başarılara temel olmanın çok uzağında. 90'lı yılların başından itibaren ciddi bir ivme kaybeden özkaynak düzeni ile Rıza, Ziya, Ali, Feyyaz ve daha nice futbolcunun yetiştiği jenerasyon arasında siyah ile beyaz kadar fark var.
Hamdi Serpil Tüzün faktörü…Türkiye'de futbol var olduğundan beri zirveye oynayan, ilklere imza atan Beşiktaş, 1970’li yıllarda eski günlerinden uzak, camianın başarıyı unuttuğu dönemlerdir. Elde var olanlar başarı için yeterli olamazken, başarıyı getirecek oyuncular da mali sorunlar nedeniyle getirilememektedir. Beşiktaş için son çare, kaliteli oyuncu getiremediği için, kendi kaliteli oyuncusunu yetiştirmektedir. Bunu en iyi yapabilecek hoca, Hamdi Serpil Tüzün'dür. 1977 yılından itibaren özkaynak düzenine bağlı hareket eden Beşiktaş, yetiştirdiği oyuncular ile 14 sene sonra 1982 yılında Türkiye Ligi şampiyonluğuna uzanıyor ve futbolda başarılara ambargo koyacağı yılları başlatıyordu. Ziya Doğan, Samet Aybaba, Ali Gültiken, Feyyaz Uçar, Gökhan Keskin, Sergen Yalçın gibi futbolcular ile 1993 yılına kadar toplam 5 şampiyonluk yaşanmış ve 5 kez de Türkiye Ligi ikinci tamamlanmıştır. O kadro 2 Türkiye Kupası, 5 TSYD, 2 Başbakanlık ve 2 Cumhurbaşkanlığı kupasıyla, 15 seneye toplamda 17 kupa zaferi sığdırmıştır. Beşiktaş'ta, özkaynak düzeni denildiği zaman sadece sportif başarıdan söz etmek mümkün değildir. Beşiktaş gelenekleri ile yetişen genç oyuncular, Baba Hakkı ve Şeref Bey'in temelini attığı Beşiktaş kültürünü en iyi şekilde temsil ederken, Türk sporuna ve toplumuna da katkıda bulunan kişilerdi.
Devamı getirilemedi15 sene boyunca zaferden zafere koşan, özkaynak düzeni denildiği zaman akla ilk gelen takım olan Beşiktaş, şampiyonluğun elinden alınıp rakibi Galatasaray’a verildiği 1992-1993 sezonundan sonra, başarıları ve altyapıdan çıkan oyuncuları arar konuma geldi. Bugün sayı olarak o dönemlere yakın oyuncu çıksa da, aynı kalitede ve düzeyde çok az oyuncu çıkartılabildi. 1992 yılından itibaren Beşiktaş altyapısından çıkıp ses getiren tek oyuncu Nihat Kahveci. A takıma çıktığı andan itibaren başarılı bir grafik çizen Nihat Kahveci, Real Sociedad ve Villareal takımında Türkiye'yi en iyi şekilde temsil ederken, Milli Takım'ın başarılarında da yer aldı. Hamdi Serpil Tüzün zamanında oyuncular başarılı grafiklerinin yanında Beşiktaş'a bağlılıkları ile dikkat çekerdi. Ancak son dönemlerde çıkan oyuncular için aynı şeyi söylemek pek mümkün değil. Ali Cansun, Mehmet Sedef, Aydın Karabulut, Batuhan Karadeniz, Serdar Özkan, İbrahim Kaş gibi altyapıdan yetişen ve yıldız olabilecek konumunda görülen oyuncular, Beşiktaş'ta kalıcı olamadı. Yetişen oyuncu bakımından geçmişini arayan Beşiktaş, sportif başarı açısından da geçmişini arattı. 18 yıl içerisinde 3 kez Türkiye Süper Ligi şampiyonu olurken, 4 kez de ikincilik yaşadı. 7 Türkiye Kupası, 2 TSYD, 2 Cumhurbaşkanlığı, 1 Başbakanlık, 1 Süper Kupa ile 18 senede 16 kupa sevinci yaşadı.
Neden böyle oldu?Her iki dönemi karşılaştırırken, yaşananlarda birçok etkenden bahsetmek mümkün. Başarılı yılların devam etmemesinde futbolun endüstriyelleşmesiyle değişen futbol dünyasına ayak uyduramamak ve kulübün doğru kişiler tarafından yönetilmemesinin etkisi çok büyük.
Artan yabancı sayısı nedeniyle günümüzde maça çıkan ilk 18'de 8 yabancı yer alırken, bunların 6’sı sahada yer alıyor. Bu yüzden Türk oyuncularına tanınan şanslar her geçen gün düşmekte ve çıkan oyuncunun kendisini geliştirmesi engellenmekte. Ayrıca değişen yönetim mantalitesi özkaynak düzenini olumsuz yönde etkileyen bir diğer faktör. Yetiştirmek yerine almayı tercih eden zihniyet, günü kurtarmak adına yapılan hamleler yetişebilecek oyuncunun önünü tıkamakta. Artık aileler çocukları için Beşiktaş'ı tercih etmek yerine başka takımları tercih ediyorlar. Senelerce A takımın zaferlerine öncülük yapmış Fulya tesisleri, günün koşullarını karşılamamakta. Gelen oyuncular, konteynerden tesislerde kalırken, oynadıkları sahalar halı sahadan bozma, suni çimlerden oluşmakta.
Özkaynak tekrar oluşturulabilirAvrupa'da söz sahibi olmuş kulüplere bakarsanız, temelini kendi yetiştirdiği oyuncular üzerine kuran Porto, Ajax, Barcelona, Arsenal gibi takımlar görürsünüz. Bu takımlar, kendi bünyelerine aldıkları oyuncular dışında, başka kulüplerin altyapılarını da takibe alırlar ve geleceği olduğuna inanılan oyuncuları kendi altyapılarına katarlar. Özkaynak düzeninin tekrar kurulmasını sağlamak için Türkiye'deki birçok kulübün altyapısı takip edilmeli. Altyapıda bulunan oyuncular için gereken koşullar eksiksiz hazırlanmalı, yatırım yapılmalı ve A takımda önlerinin açılması gerekmektedir. Yetişen oyuncuların bir Serdar Özkan değil, Necip Uysal olması için Beşiktaş gelenekleriyle yetiştirilmeli ve bu geleneğe uygun oyuncular özkaynak düzenine katılmalıdır. Bunlar yapıldığı takdirde, özkaynak düzeninin eski günlere dönmesi ve Beşiktaş'ın özlediği başarıları sağlaması hiç de uzak değil.
Erhan Altıntaş - Serencebey Gazetesi Sayı:50
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder